Kategori: Makaleler

Haiz Hukuk Ne Demek? Kökeni, Güncel Kullanımı ve Yarınlara Etkisi Hukuk metinlerinde bir kelimeyle karşılaşırsınız; kısa, resmî, hatta biraz mesafeli… ama cümleye ağırlık katan bir taşıyıcı: haiz. Yıllardır mevzuatın, sözleşmelerin ve mahkeme kararlarının içinde dolaşan bu sözcük, aslında günlük dilde “sahip olan, taşıyan” anlamına gelir. Bugün, “Haiz hukuk ne demek?” sorusunu; kökeninden pratiğine, bugünden yarına uzanan bir yolculukla birlikte açalım. Rahat bir sohbet gibi düşünün; bir yandan bilgi, bir yandan örnekler, biraz da geleceğe bakış. Haiz: Kelimenin Kökeni ve Anlam Alanı “Haiz” Arapça kökenli bir sözcüktür; “sahip olmak, elde bulundurmak” anlamına gelir. Osmanlıca metinlerden bugüne miras kalmış ve modern Türkçede…

12 Titanlar Kimdir? Mitin Kalbinden Bugünün Dünyasına Uzanan Dev Bir Hikâye 12 Titan, yalnızca antik bir soy ağacı değil; güç, düzen, hafıza, adalet ve ışığın insanlık hikâyesindeki kalıcı arketipleridir. Bir mit okuduğumda hep şunu düşünürüm: “Bunlar sadece eski hikâyeler değil; bizi, bugünümüzü anlatan aynalar.” 12 Titan da böyle. Bir akşamüstü arkadaşlarla masada “Titanlar kimdi?” diye başlayan sohbet, bir süre sonra hafızanın, adaletin, zamanın ve ışığın nasıl bir toplum kurduğunu konuşmaya dönüşür. Bu yazıda seni, Titanların kökeninden başlayıp günümüzdeki yansımalarına, hatta gelecekteki olası etkilerine kadar uzanan, hem veriye hem hikâyeye yaslanan bir yolculuğa davet ediyorum. Köken: Gaia ile Uranos’un Çocukları Antik…

Gezi Parkı Nerede? Ekonomi Perspektifinden Bir Analiz Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları: Bir Ekonomistin Girişi Ekonomi, genellikle kaynakların sınırlılığı ve bu sınırlı kaynaklarla yapılan seçimler üzerine şekillenir. Bu bağlamda, her kararın bir fırsat maliyeti vardır ve her seçim, bir takım sonuçları beraberinde getirir. Gezi Parkı’na baktığımızda da aynı prensipler geçerli. Bir park alanı olarak değil, bir yaşam alanı, bir toplumsal değer ve aynı zamanda şehrin ekonomik dinamiklerine entegre olmuş bir mekan olarak ele alındığında, Gezi Parkı’nın yerini ve önemi, yalnızca fiziksel konumuyla değil, çevresindeki ekonomik, kültürel ve toplumsal etkileşimlerle de ilişkilidir. Gezi Parkı’nın konumunun, İstanbul’un en merkezi bölgelerinden birinde, Taksim…

Geyik Neye Habercidir? Bir Tarihsel Yolculuk Bir Tarihçinin Gözünden: Geyik ve İnsanlık Tarihi Geyikler, insanlık tarihinin en eski sembollerinden biridir. Bu zarif ve güçlü hayvanlar, yüzyıllar boyunca kültürlerin, mitolojilerin ve inanç sistemlerinin bir parçası olmuşlardır. Antik çağlardan günümüze kadar, geyiklere farklı anlamlar yüklenmiş ve bu hayvanlar pek çok kültürün düşünsel ve duygusal dünyasına dokunmuştur. Bir tarihçi olarak, geyiklerin anlamlarını çözmek için bu hayvanın tarihsel arka planını incelemek, insanlık tarihiyle paralellikler kurmak oldukça ilginç bir yolculuk sunuyor. Geyik, farklı coğrafyalarda farklı anlamlar taşımış, ancak bir ortak noktası her zaman olmuştur: Doğanın, hayatın ve geleceğin bir işareti olarak kabul edilmiştir. Tarih boyunca…

Hava Filtresi Performans Artırır mı? Bilimin Işığında Bir İnceleme Arabalarla ilgili sohbetlerde sık sık karşımıza çıkan bir konu vardır: “Hava filtresi değiştirirsem aracım daha güçlü olur mu?” Bu soru, hem garaj sohbetlerinde hem de bilimsel araştırmalarda farklı yanıtlar bulmuş bir merak konusudur. Ben de bilimsel merakla konuyu incelemek, verilerle desteklemek ve herkesin anlayabileceği şekilde açıklamak istiyorum. Hava Filtresinin Temel Görevi Hava filtresi, motorun içine giren havayı toz, polen ve kirleticilerden arındırmak için tasarlanmıştır. Çünkü motora kirli hava girmesi, zamanla silindir duvarlarında aşınmaya ve performans kaybına yol açar. Yani hava filtresinin asıl işlevi, motoru korumaktır. Ancak performans meraklılarının aklındaki soru şudur:…

Hamam Otu Tozu Ne Kadar Bekletilmeli? Bazı konular vardır ki, sadece cevap aramakla kalmaz, aynı zamanda farklı kültürlerin bakış açılarını da merak ettirir. İşte hamam otu tozu da bunlardan biri. Yüzyıllardır güzellik ve bakım ritüellerinin parçası olan bu doğal ürünün en çok sorulan sorularından biri de şu: Hamam otu tozu ciltte ne kadar bekletilmeli? Bu soruya sadece “şu kadar dakika” diyerek yanıt vermek eksik olur. Çünkü bu uygulama, tarihsel bağlamda farklı kültürlerde farklı şekillerde deneyimlenmiş, günümüzde ise küresel ve yerel dinamiklerle yeniden yorumlanıyor. Gelin şimdi bu meseleye derinlemesine bakalım. — Hamam Otu Tozunun Tarihsel Yolculuğu Hamam otu, Osmanlı’dan Orta Doğu’ya,…

Cıva Hangi Amaçla Kullanılır? Kaynakların Sınırlılığı ve Ekonomik Tercihlerin Görünmeyen Yüzü Ekonomiyi anlamak, aslında bir denge sanatını kavramaktır. Her kaynak sınırlıdır; dolayısıyla her tercih bir vazgeçişi beraberinde getirir. Bu temel gerçek, yalnızca para, emek ya da zaman için değil, doğanın bize sunduğu elementler için de geçerlidir. Cıva da bu kaynaklardan biridir. Parlak, gümüşümsü görüntüsüyle büyüleyici olan bu element, ekonomik sistemlerin derinliklerinde karmaşık bir rol oynar. Bu yazıda, cıvanın kullanım alanlarını, piyasa dinamikleriyle ilişkisini ve ekolojik-ekonomik denge üzerindeki etkilerini ele alacağız. Cıvanın Ekonomik Değeri: Doğadan Piyasaya Uzanan Yol Cıva, doğada nadir bulunan, özel fiziksel özelliklere sahip bir elementtir. Sıvı halde bulunan…

Büle Ne Demek? Antropolojik Bir Perspektiften Kültürel Anlamlar ve Toplumsal Yansımalar Kültürlerin derinliklerine inmek, insanın yaşamını şekillendiren semboller, ritüeller ve topluluk yapıları hakkında düşünmek, hep merak uyandırıcı olmuştur. Bir antropolog olarak, her bir kelimenin, her bir gelenek ve her bir ritüelin, insanlar arasındaki kimlik ve anlam ilişkilerini nasıl ortaya koyduğunu incelemek bana daima ilham vermiştir. Bugün sizleri, pek çok insanın farklı şekillerde duyduğu ve kullandığı “büle” kelimesi üzerine düşünmeye davet ediyorum. Bu kelimenin, bir toplumun değerlerini, kimliğini ve ritüellerini nasıl yansıttığını, toplumsal yapıları nasıl şekillendirdiğini antropolojik bir bakış açısıyla keşfetmeye başlayalım. Büle Nedir? “Büle”, Türkçeye özgü bir kelime olup, genellikle…

Selam sevgili okur, Bugün size tarihin en “gazetelik” sorularından birini soracağım: Gazeteyi ilk kim buldu? Hani şu elimize aldığımızda bazen mürekkebi avucumuza bulaştıran, bazen kupon biriktirip tava kazandıran, bazen de manşetiyle gün boyu sohbet konusu olan icat… İşte onun mucidini bulmaya çalışacağız. Ama merak etmeyin, sıkıcı bir ders kitabı üslubuna değil, bol kahkahalı ve biraz da “erkek stratejisi” ile “kadın empatisini” aynı sahneye koyan bir şov havasına gireceğiz. Hazırsanız başlayalım! Gazeteyi İlk Kim Buldu? Stratejik Beyinler Sahneye! Tarihçiler genellikle erkek tarafını şöyle bir stratejik tavırla sahneye sürer: “Gazete bilgi akışını düzenlemek, toplumu bilinçlendirmek ve devletle halk arasındaki iletişimi sağlamak için…

106’lık Havan Topu Nedir? Bilimsel Bir Merakın İzinde Bilimsel merak bazen gündelik bir sohbetten doğar. Bir silahın adı kulağa çarptığında “106’lık havan topu nedir?” diye sormak, sadece askeri bir teknolojiye dair bilgi edinmek değildir. Bu soru, fiziğin, mühendisliğin, malzeme biliminin ve stratejik düşüncenin iç içe geçtiği bir alanı anlamak için atılmış ilk adımdır. Hadi gelin, bilimsel bir lensle bu konuya birlikte bakalım. — Havan Toplarının Bilimsel Temeli Havan topları, dikey ya da eğimli açılardan atış yapabilen, genellikle kısa namlulu silahlardır. Çalışma prensipleri Newton fiziğine dayanır: barut gazlarının genişlemesiyle oluşan basınç, mermiyi (havan mühimmatını) namludan dışarı iter. Buradaki temel bilimsel parametreler…